Урьдчилсан мэдээ - ХАА-ын цаг уур > 2017 ОНД ТАРИАЛАЛТ ЯВУУЛАХ ҮЕИЙН ЦАГ АГААРЫН ЗӨВЛӨМЖ
2017 ОНД ТАРИАЛАЛТ ЯВУУЛАХ ҮЕИЙН ЦАГ АГААРЫН ЗӨВЛӨМЖ
Шинэчлэгдсэн: 2024-04-23 18:14:59
ДАРХАН-УУЛ АЙМАГ ОРЧМЫН НУТГААР 2017 ОНД
ТАРИАЛАЛТ ЯВУУЛАХ ҮЕИЙН ЦАГ АГААРЫН ЗӨВЛӨМЖ
Манай орны газар тариалангийн төв бүсийн ихэнх нутагт хаврын тариалалт явуулах хугацаа нь тухайн жилийн хаврын цаг агаарын байдлаас ихээхэн шалтгаалдаг. Хавар цас хайлах, хөрс гэсэх хугацаа нь агаарын температур 00С-ыг тогтвортой дайрч дулаарах үеэс хамаардаг. Агаарын температур 50, 100–ыг дайрч тогтвортой дулаарах хугацааг үндэслэн таримал ургамлыг тариалах хугацааг тогтоох шаардлага гардаг. Иймд Дархан-Уул аймгийн бүс нутагт агаарын температур тодорхой заагийг тогтвортой шилжин өнгөрөх хугацааг тодорхойлбол:
Хүснэгт 1. Агаарын дундаж температур хавар 00, 50, 100–ыг дайрч
тогтвортой шилжих хугацаа
|
Д/д
|
Сумын нэр
|
00
|
50
|
100
|
|
1
|
Дархан
|
29/III
|
21/IV
|
13/V
|
|
2
|
Хонгор
|
2/IV
|
24/IV
|
15/V
|
|
3
|
Орхон
|
2/IV
|
24/IV
|
15/V
|
|
4
|
Шарын гол
|
2/IV
|
22/IV
|
14/V
|
Судалгаанаас үзэхэд 100С-ыг дайрч тогтвортой дулаарах хугацаа 5 дугаар сарын 1-р 10 хоногийн дундуур, 2-р 10 хоногийн эхээр ажиглагддаг байна.
Хөрс элдэншүүлэлт болон тариалалтын үеийн агаарын температур /5 дугаар сарын/ уур амьсгалын дунджаар 12-13 градус дулаан, 30 градусыг давж халах тохиолдол 2 өдөр, Дархан, Шарын гол сумдад 27-34 мм, Хонгор, Орхон сумдад 18-21 мм хур тунадас ордог байна. 2017 оны 5 дугаар сарын агаарын температур, орох хур тунадасны хэмжээ уур амьсгалын дунджийн орчим байх төлөвтэй байна.
Хүснэгт 2. 5 дугаар сарын уур амьсгалын дундаж
|
Он
|
Дархан
|
Хонгор
|
Орхон
|
Шарын гол
|
||||
|
Агаарын дундаж Т0С |
Хур тунадас, мм |
Агаарын дундаж Т0С |
Хур тунадас, мм |
Агаарын дундаж Т0С |
Хур тунадас, мм |
Агаарын дундаж Т0С |
Хур тунадас, мм |
|
|
УАД |
11.9 |
26.5 |
13.1 |
21.2 |
13.1 |
18.4 |
12.1 |
34.1 |
Хавар тариалалт явуулахад үед хөрсний чийгийн нөөц бүрдүүлэхэд хур тунадас чухал үүрэгтэй байдаг. 5 дугаар сард ордог хур тунадасны хэмжээ 4 дүгээр сарынхаас 1.5-аас 2 дахин их байдаг.
Тариалангийн талбайн хаврын хөрсний угтвар чийг нь таримал ургамлын соёололт, цухуйлтанд шийдвэрлэх үүрэг гүйцэтгэдэг. Манай аймгийн хөрсний чийгийн эх үүсвэр нь хур тунадас юм.
Хаврын угтвар чийгийн урьдчилсан мэдээг тооцож үнэлбэл:
Хүснэгт 3. Дархан-Уул аймгийн тариалангийн талбайн хөрсний гүний
хаврын угтвар чийгийн үнэлгээ,%
|
Сум бригадын нэр
|
Талбайн төрөл
|
Хөрсний гүн, см
|
||
|
0-20
|
0-50
|
0-100
|
||
|
Цайдам
|
Гуурс
|
32.1
|
81.7
|
143.5
|
|
Үнэлгээ,%
|
108.1
|
95.4
|
75.4
|
|
|
хангалттай
|
хангалттай
|
хангалттай
|
||
|
Уринш
|
20.3
|
46.5
|
102.0
|
|
|
Үнэлгээ,%
|
68.4
|
54.3
|
53.6
|
|
|
хангалттай
|
дунд зэрэг
|
дунд зэрэг
|
||
|
Алтангадас
|
Гуурс
|
21.2
|
45.6
|
91.2
|
|
Үнэлгээ, %
|
71.4
|
53.3
|
47.9
|
|
|
хангалттай
|
дунд зэрэг
|
дунд зэрэг
|
||
|
Уринш
|
21.2
|
45.6
|
91.2
|
|
|
Үнэлгээ, %
|
71.4
|
53.3
|
47.9
|
|
|
хангалттай
|
дунд зэрэг
|
дунд зэрэг
|
||
|
6-р бригад
|
Уринш
|
26.7
|
53.4
|
94.9
|
|
Үнэлгээ, %
|
89.9
|
62.4
|
49.9
|
|
|
хангалттай
|
хангалттай
|
хангалттай
|
||
|
6-р бригад
|
Төмс
|
23.3
|
57.5
|
134.4
|
|
Үнэлгээ, %
|
62.1
|
53.1
|
62.3
|
|
|
хангалттай
|
дунд зэрэг
|
хангалттай
|
||
2017 оны хаврын хөрсний угтвар чийгийн нөөц нь тариалангийн талбайн 0-20 см-ийн гүнд чийг хангалттай, 0-50, 0-100 см-ийн гүнд дунд зэрэг, төмсний талбайд хангалт сайн байхаар урьдчилсан төлөвтэй байна. Энэ жил үр тарианы ургамлын тариалалтыг 5 дугаар сарын эхний 10 хоногт, төмс, хүнсний ногооны тариалалтыг 5 дугаар сарын дунд үеэс 6 дугаар сарын эхний 10 хоногт тариалахыг зөвлөж байна.
ЗӨВЛӨМЖ ГАРГАСАН:
ЦАГ УУР, ОРЧНЫ ТЕХНОЛОГИЙН ХЭЛТСИЙН ДАРГА Б.ЭНХЖАРГАЛ
2017-04-24
Холбоотой мэдээний жагсаалт
Урьдчилсан мэдээ
Онцлох мэдээ
2024-04-25
Дархан хот
20 цаг
7
44.6
O
CF
Үзэгдэлгүй
2 м/с
ӨНӨӨДӨР
10
50
O
CF
Үүлшинэ
7 м/с
