2020 ОНЫ 07 ДУГААР САРЫН ХОЁРДУГААР АРАВ ХОНОГИЙН ТОЙМ МЭДЭЭ

Цаг агаарын нөхцөл: Аймгийн нийт нутгаар агаарын температурын дундаж 17.4...19.6⁰С  дулаан, уур амьсгалын дундажтай харьцуулахад нийт нутгаар 1.2...3.5 градусаар сэрүүн байлаа. Агаарын үнэмлэхүй бага температур 4.7...8.7 градусаар дулаан, үнэмлэхүй их температур 29.1...31.5⁰С дулаан байлаа. Агаарт 30 градусаас давж халсан өдрийн тоо 1-2 удаа  ажиглагдсан байна.

                             Зураг 1.Сумдын агаар, хөрсний температурын дундаж, /градусаар/

       Хөрсний гадаргын температурын дундаж 23.9...28.3⁰С дулаан УАД-тай харьцуулахад Дархан суманд 6.5 градусаар дулаан, бусад сумдаар 2.0...4.2 градусаар сэрүүн байлаа. Хөрсний гадаргын үнэмлэхүй бага температур 5.1...9.5⁰С дулаан, хөрсний үнэмлэхүй их температур 55.0...61.8⁰С дулаан байлаа. Хөрсөн дээр 40 градусаас давж халсан өдрийн тоо нийт нутгаар 6-9 удаа  ажиглагдсан.

Салхи: Салхины үнэмлэхүй их хурд нийт нутгаар 14 м/с хүрч салхилсан байна. 10м/с-ээс дээш салхитай өдөр 1- 4 удаа  ажиглагдсан.

Хур тунадас: Аймгийн  нийт  нутгаар  4-7  өдөр  хур  тунадас  орсон,  Дархан  суманд 7.7 мм, Хонгор суманд 6.8 мм, Орхон суманд 21.8 мм, Шарын гол суманд 15.8 мм орсон,  УАД-тай харьцуулахад  Дархан,  Хонгор  суманд  УАД-аас  бага, Орхон  суманд  УАД-ийн  орчим, Шарын гол суманд УАД-аас ахиу хур тунадас орсон байна.

Зураг 2. Сумдын хур тунадасны нийлбэр, мм

Бэлчээрийн ургамлын судалгаа: Нийт сумдын бэлчээрийн ургамал Дархан суманд хижээл сонгино цэцэглэлтийн үе шат эхэлсэн, бусад сумдад бэлчээрийн ургамал шинэ үе шат эхлээгүй. Бэлчээрийн ургамлын дундаж өндөр 12-17 см байна.  Бэлчээрийн ургамлын хашаалсан талбайн ургамал агь бундуйжилтын үе шат жигдэрсэн, ширэг улалж шинэ үе шатгүй, нангиад цагаан суль үрийн боловсролт эхэлсэн. Ургамлын дундаж өндөр үетэн ургамал 20-34 см, ширэг улалж 12-15 см, агь 11 см байна. Бэлчээрийн ургамлын хашаалсан талбайн ургац дунджаар 6.1-9.7 ц/га байна.

Таримал ургамлын судалгаа: Хонгор сумын судалгааны улаанбуудайн Цайдамын талбайд цэцэглэлтийн үе шат дууссан, бусад талбайнуудад түрүүлэлтийн үе шат жигдэрч, цэцэглэлтийн үе шат эхэлсэн байна. Буудайн өтгөн сийрэгийг тодорхойлоход 1м² талбайд дунджаар 200-290 ш нийт иш, түрүүтэй иш 175-255 ш  тоологдсон, дундаж өндөр 44-59 см байлаа. Төмсний талбайд цэцэглэлтийн үе шат жигдэрч,  ургамлын дундаж өндөр 26 см,  нийт талбайн ургамлын ургалтын байдал сайн байлаа.

Хортон шавьжийн ажиглалт: Бэлчээрийн ургамлын хөнөөлт царцааны байнгын ажиглалтаар нийт сумдын бэлчээрт 1м² талбайд дунджаар 1-3 ш авгалдай болон бие гүйцсэн царцаа тоологдож, төрөл зүйлийн хувьд Сибирийн царцаа ажиглагдсан.

Хөрсний чийгийн мэдээ: 07 дугаар сарын 18-нд Хонгор сумын судалгааны  таримал ургамлын талбайд хөрсний чийг тодорхойлов. Хөрсний 0-100 см-ийн гүний ашигтай чийгийн нөөцийг талбай тус бүрээр үзүүлэв.

Зураг 3. Хөрсний 0-20 см гүний ашигтай чийгийн нөөц, мм

Зураг 4. Хөрсний 0-50 см гүний ашигтай чийгийн нөөц, мм

  Зураг 5. Хөрсний 0-100 см гүний ашигтай чийгийн нөөц, мм

07 дугаар сарын 18-ны байдлаар: 0-20 см гүндээ Төмсний талбай 1.2 мм-ээр буурсан, бусад талбай 0.5...16.2 мм-ээр өссөн, 0-50 см гүндээ Алтангадас, 6-р бригадын талбай 6.0...31.9 мм-ээр өссөн, бусад талбай 3.0...4.3 мм-ээр буурсан, 0-100 см гүндээ Цайдам, Төмсний талбай 3.0...4.3 мм-ээр буурсан, бусад талбай 3.9...31.9 мм-ээр өссөн чийгийн үзүүлэлттэй байна.

Мал аж ахуйд: Аймгийн нийт нутгаар бод мал хээлтүүлэх ажил Хонгор суманд эхэлсэн, бусад сумдаар үргэлжлэн явагдаж байна. Мал ногоонд цадаж бүх төрлийн малын тарга хүч, малын усан хангамж сайн, худгийн болон голын усаар ундаалж байна.

Газар тариаланд: Аймгийн хэмжээгээр уринш боловсруулах ажил үргэлжлэн явагдаж байна. 

ТОЙМ БОЛОВСРУУЛСАН:

ХААЦУ-ЫН ТЕХНИКЧ                     Л.ГҮНЖИДМАА