Орчны шинжилгээний мэдээ > Гадаргын усны чанар

ДАРХАН-УУЛ АЙМГИЙН ГАДАРГЫН БОЛОН ХАЯГДАЛ УСНЫ ЧАНАРЫН 2024 ОНЫ 03 ДУГААР САРЫН ТӨЛӨВ БАЙДЛЫН ТОЙМ

Шинэчлэгдсэн: 2024-04-27 10:07:48

Гадаргын усны хяналт-шинжилгээ:

           Гадаргын усны химийн шинжилгээний сорьцыг 03 дугаар сарын 06-нд хөтөлбөрийн дагуу Хараа-Дархан дээд, Хараа-Дархан доод гэсэн хяналтын 2 цэгээс авч усны химийн шинжилгээгээр бохирдлын үзүүлэлтүүдийг тодорхойлсон. Усны горимын хувьд цэг тус бүрт мөсөн дээгүүрээ задгай урсацтай байсан.

Усны химийн задлан шинжилгээний дүнгээр:

Төв цэвэрлэх байгууламжийн цэвэршүүлсэн бохир ус нийлснээс доош Хараа-Дархан доод цэгээс авсан дээжинд усанд ууссан хүчилтөрөгч /О2/-ийн агууламж хэвийн байна.  Голын усны бохирдлыг илэрхийлэх гол үзүүлэлтийн нэг хялбар исэлдэх органик бохирдуулагч буюу биохимийн хэрэгцээт хүчилтөрөгчийн /БХХ5/ 01-03 дугаар сарын агууламжийн явцыг харуулав.

График.1 Биохимийн хэрэгцээт хүчилтөрөгчийн 01-03 дугаар сарын агууламж

     Дархан-Уул аймгийн гадаргын усны химийн шинжилгээний дүнгээр бохирдлын гол үзүүлэлтүүдийг гадаргын усны чанарын MNS4586:98 стандарттай харьцуулан /Хүснэгт1/-д үзүүллээ. Бохирдлын үзүүлэлтүүд стандартаас давсан тохиолдолгүй.

Хүснэгт 1. Гадаргын усны химийн шинжилгээний дүн

Гол-хяналт шинжилгээний
цэг
Усны чанарын үзүүлэлт, мг/л
О2
БХХ5
ПИЧ
NH4
NO2
эрд
1
Хараа- Дархан дээд
 
2.40
0.6
0.16
0.004
0.013
2
Хараа- Дархан доод
 
2.88
1.0
0.28
0.005
0.019
 
Усны чанарын стандарт
MNS4586:98
6<
3
10
0.5
0.020
0.1
       
          Хараа голын усны эрдэсжилт 296.3-329.8 мг/л, жинлэгдэх бодис 9.80-13.20 мг/л, хатуулаг 2.66-2.96 мг-экв/л, цахилгаан дамжуулах чадвар 347.0-424.0µS/cm, хлор 6.7-7.8 мг/л,  гидрокарбонат 185.5-209.9 мг/л, нийт азотын агууламж 0.164-0.535 мг/л байна.
Хаягдал усны хяналт-шинжилгээ:
         Хаягдал бохир усны дээжийг 03 дугаар сарын 06-нд Дархан сумын Төв цэвэрлэх байгууламж, Хонгор сумын цэвэрлэх байгууламж, Салхит өртөөний цэвэрлэх байгууламж, Шарын гол сумын цэвэрлэх байгууламжийн орж байгаа болон цэвэршүүлээд гарч байгаа хаягдал бохир усны дээжинд хийсэн шинжилгээний дүнг MNS4943:2015 “Хаягдал ус”-ны стандартад заагдсан хүрээлэн байгаа орчинд нийлүүлэх хаягдал усан дахь бохирдуулах бодисын ЗДХ-тэй харьцууллаа.

Хүснэгт 2. Хаягдал усны шинжилгээний дүн

Цэвэрлэх байгууламж
Цэг
РН
Ж/Б
БХХ5
ПИЧ
NH4
NO2
NO3
Cr VI
Цэвэрлэг-ээний чанар %
MNS4943:2015 стандартын ЗДХ
 
6-9
30
20
20
15
0.01
 
Дархан хотын
Төв ЦБ
Орж
8.11
293.0
336.0
176.0
3.64
0.030
1.11
илрээгүй
85.71
Гарч
7.09
31.0
48.0
36.0
Шарын гол сумын ЦБ
Орж
6.78
152.0
192.0
64.0
11.61
0.187
1.41
илрээгүй
75.0
Гарч
6.63
29.0
48.0
12.0
Салхит өртөөний ЦБ
Орж
8.19
155.0
144.0
36.0
8.55
0.067
1.18
илрээгүй
77.78
Гарч
7.43
27.0
32.0
12.0
Хонгор сумын ЦБ
Орж
7.32
203.0
160.0
64.0
10.51
0.068
1.28
илрээгүй
60.00
Гарч
7.42
29.0
64.0
8.0
             Тайлбар: Ж/Б-жинлэгдэх бодис, БХХ5-биохимийн хэрэгцээт хүчилтөрөгч, ПИЧ-перманганатын исэлдэх чанарыг  MNS4943:2015 хүрээлэн байгаа орчинд нийлүүлэх хаягдал усан дахь бохирдуулах бодисын стандарт дахь хүлцэх агууламжаас давсан үзүүлэлтүүдийг тодруулав.
          Энэ сард хаягдал усны цэвэрлэгээний чанар Дархан хотын төв ЦБ-85.71% ба өмнөх сараас 2.39%-иар буурсан ба бусад сумдын ЦБ 60.0-77.8%-ийн цэвэршилттэй байна. MNS4943:2015 хүрээлэн байгаа орчинд нийлүүлэх хаягдал усан дахь бохирдуулах бодисын стандарт дахь хүлцэх агууламжаас Төв ЦБ-ын цэвэршүүлээд гарч байгаа усанд БХХ5-2.4, жинлэгдэх бодис 1.03, ПИЧ-1.8, Шарын гол сумын ЦБ-ын БХХ5-2.4, Салхит өртөөний ЦБ-ын БХХ5-1.6, Хонгор сумын БХХ5-3.2 дахин тус тус стандартаас давсан бохирдолтой байсан. Цэвэрлэх байгууламжийн хаягдал бохир усны цэвэрлэгээний чанарыг 2024 оны 01-03 дугаар сарын дүнгээр харууллаа.

График.2 Цэвэрлэх байгууламжийн цэвэрлэгээний чанарын явц

ТОЙМ БИЧСЭН:
                            БОШЛ-ИЙН УСНЫ ИНЖЕНЕР Б.МӨНХЦЭЦЭГ